आशिया, आफ्रिकेमध्ये आढळणारा चिकुनगुनिया हा डासांमुळे होणारा आजार दिवसेंदिवस धोकादायक बनत चालला आहे.chikungunya हे डास सहसा दिवसा आणि दुपारच्या वेळी चावतात आणि घराच्या तुलनेत घराबाहेर जास्त चावतात. तथापि, ते घरामध्ये देखील प्रजनन करू शकतात.chikungunya विषाणू एका व्यक्तीकडून दुसऱ्या व्यक्तीकडे पसरतो . चावल्यानंतर 4 ते 6 दिवसांपर्यंत आजाराची लक्षणे दिसून येत नाहीत. तर या लेखात आपण chikungunya आजाराची माहिती पाहणार आहोत.
सामग्री सारणी(Table of Content) |
chikungunyaची लक्षणे |
chikungunya म्हणजे काय? |
chikungunya चे निदान |
chikungunya यासाठी प्रतिबंधात्मक उपाय |
निष्कर्ष |
Chikungunya म्हणजे काय?
chikungunya हा एक विषाणूजन्य रोग आहे.चिकुनगुनिया विषाणू डासांद्वारे प्रसारित केला जातो, सामान्यतः एडीस (स्टेगोमिया) इजिप्टी आणि एडीस (स्टेगोमिया) अल्बोपिक्टस, जे डेंग्यू आणि झिका विषाणू देखील प्रसारित करू शकतात. या डासांचे विशेषत्व म्हणजे हे दिवसा चावतात,विशेषतः सकाळी व संध्याकाळी. चिकुनगुनिया संसर्ग एखाद्या व्यक्तीतून दुसऱ्या व्यक्तीत थेट पसरत नाही.हे विषाणूजन्य संक्रमण अफ्रिकेत सर्वप्रथम आढळले होते, परंतु आता हे विविध देशांमध्ये आढळते. chikungunya च्या संक्रमणामुळे अचानक ताप, सांधेदुखी, अंगदुखी आणि अन्य लक्षणे निर्माण होतात. हा रोग अत्यंत वेदनादायक असू शकतो.
Chikungunya ची लक्षणे
- अचानक ताप,सांधेदुखी (विशेषतः हात, पाय, कंबर आणि गुडघ्यांच्या सांध्यात).
- अंगदुखी आणि स्नायूदुखी,त्वचेवर पुरळ येणे,डोकेदुखी,अशक्तपणा आणि थकवा जाणवतो.
- उपचार आणि औषधोपचार सध्या चिकुनगुनियासाठी कोणतेही विशिष्ट औषध नाही. लक्षणांनुसार उपचार दिले जातात. ताप आणि सांधेदुखी कमी करण्यासाठी डॉक्टर पॅरासिटामॉल किंवा इतर वेदनाशामक औषध सुचवतात.
- भरपूर पाणी पिणे, पुरेशी विश्रांती घेणे आणि संतुलित आहार घेतल्यास लक्षणे कमी होण्यास मदत होते.
- चिकनगुनियाचा प्रतिकार केल्यानंतर chikungunya च्या आहारात व्हिटॅमिन C समृध्द पदार्थांची शिफारस केली जाते कारण ते रोग प्रतिकारशक्ती वाढविण्यास मदत करतात. तसेच, संत्री, किवी आणि पेरू यांसारखे व्हिटॅमिन C समृद्ध असलेले शिफारस केली जाते.
- वेदना बहुतेक वेळा हात आणि पायांमध्ये जाणवते, ज्यामुळे फिरणे कठीण होते. सांधे सुजणे: सांध्यांना सूज येणे हे चिकुनगुनियाचे आणखी एक लक्षण आहे. सूज सामान्यतः हात, मनगट आणि पायांमध्ये दिसून येते.
Chikungunya चे निदान
चिकुनगुनियाच्या निदानासाठी दोन सामान्य चाचण्या आहेत, म्हणजे अँटीबॉडीज शोधणे आणि व्हायरल आरएनए शोधणे.
चिकनगुनिया IgM अँटीबॉडी आणि RTPCR द्वारे चिकनगुनिया RNA शोधणे .
IgM अँटीबॉडीज शोधणे ही एक स्क्रीनिंग चाचणी आहे आणि पीसीआर द्वारे सकारात्मक चाचणीची पुष्टी केली पाहिजे. IgM प्रतिपिंडे 3-4 दिवसांत वाढतात आणि 3 महिन्यांपर्यंत टिकू शकतात. RTPCR ही निवड चाचणी आहे कारण ती संसर्ग लवकर ओळखते आणि निदान करते.
चिकुनगुनियासाठी प्रतिबंधात्मक उपाय
डासांच्या वाढीला प्रतिबंध करा: घरातील पाण्याची साठवण स्वच्छ ठेवा, अडगळीत पाणी साचू देऊ नका, विशेषतः पाण्याचे कंटेनर नियमित साफ करा.
डासप्रतिबंधक वापरा: बाहेर जाताना डासप्रतिबंधक लोशन वापरा.
पूर्ण अंग झाकणारे कपडे घाला: लांब बाह्यांचे कपडे, पँट, आणि मोजे वापरा.
मच्छरदाणीचा वापर: झोपताना मच्छरदाणीचा वापर करा, विशेषतः लहान मुले आणि वृद्ध व्यक्तींसाठी.
सुरक्षित वेळेत बाहेर राहा: डास सकाळी आणि संध्याकाळी सक्रिय असतात, त्यामुळे या वेळी शक्यतो बाहेर जाणे टाळा.
घरात कीटकनाशक फवारणी करा: घरातील डासांची संख्या कमी करण्यासाठी कीटकनाशक फवारणी करावी.
निष्कर्ष
चिकुनगुनिया हा वेदनादायक असला तरी प्रतिबंधात्मक उपायांचा अवलंब केल्यास त्याचे प्रसार कमी करता येतो.
कोणतेही औषधे डॉक्टरांच्या सल्ल्याने घेतली पाहिजेत. नियमित व्यायाम केला पाहिजे. धन्यवाद .